بررسی عوامل منجر به بی خوابی در بیماران بستری در بخش‌های سی‌سی‌یو بیمارستان طالقانی ارومیه 1383

    مقاله پژوهشی بررسی عوامل منجر به بی خوابی در بیماران بستری در بخش‌های سی‌سی‌یو   بیمارستان طالقانی ارومیه 1383   فخرالسادات نقیبی [1] ، معصومه همتی [2] ، ژاله نانبخش [3] ، مهین نصرتی [4]   تاریخ دریافت مقاله: 6/4/85 تاریخ پذیرش مقاله: 28/4/85   فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی   سال سوم، شماره سوم، پائیز 1384   چکیده   مقدمه: خواب یکی از نیازهای اساسی انسان است، حدود یک سوم از عمر آدمی به خواب اختصاص دارد. یک فرد بالغ در شبانه روز به 6 تا 8 ساعت خواب نیاز دارد. خواب جهت ترمیم و رشد بافتهای بدن ضروری است. برابر مطالعات، ترشح هورمون های رشد در خواب افزایش می‌یابد. بررسیها نشان می‌دهد که در زمان بیماری نیاز به خواب فزونی می‌یابد. عوامل متعدد محیطی و فیزیولوژیکی می‌تواند کیفیت و کمیت خواب را تغییر دهند و در الگوی طبیعی آن اختلال ایجاد نمایند. با توجه به مشاهدات و تجارب بالینی به هنگام مواجه با بیماران بستری در بخشهای مراقبتهای ویژه سی‌سی‌یو مشخص می‌شود که، اغلب بیماران از بی‌خوابی و یا بدخوابی شکایت دارند و علائم محرومیت از خواب نظیر خستگی، افسردگی، کسالت، بی‌حواصلگی و ... را از خود نشان می‌دهند. با توجه به اینکه اساس هر برنامه‌ریزی در گام نخست شناسایی عوامل و بروز مشکلات است، لذا پژوهشگران بر آن شده اند که در یک مطالعه توصیفی، با هدف تعیین عوامل منجر به بی‌خوابی در میان بیماران بستری در بخشهای سی‌سی‌یو بیمارستان طالقانی ارومیه بپردازند و با معرفی این عوامل، پرستاران و سایر گروه بهداشتی را جهت پیشگیری و کنترل عوامل اخلال‌گر یاری دهند.   مواد و روشها: در یک مطالعه توصیفی 30 نفر از بیماران بستری در 4 بخش سی‌سی‌یو به روش مبتنی بر هدف، انتخاب و با استفاده از پرسشنامه چهار قسمتی شامل مشخصات فردی، اجتماعی، عوامل مؤر فردی، عوامل مؤثر محیطی و عوامل مؤثر مراقبتی، درمانی، اطلاعات لازم دریافت گردید.   نتایج: در این پژوهش، در مجموع 30 نفر از بیماران بخشهای مختلف تحت مطالعه و بررسی قرار رگرفتند. اطلاعات لازم از طریق پرسشنامه ثبت گردید. طبق اطلاعات به دست آمده متوسط سن بیماران 47 سال بود که 9/69% مرد و 1/30% آنان زن بودند. طبق نتایج حاصل از این پژوهش، عدم توانایی انجام فرایض 6/66%، نظافت آنان 3/33% و مراقبت از سایرین 20% به ترتیب از مؤثرترین عوامل فردی، محیطی و مراقبتی، درمانی منجر به بی‌خوابی در بیماران بستری بود.   بحث: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، هر کدام از عوامل محیطی، فردی، مراقبتی و درمانی از عوامل مؤثر در بروز مشکلات خواب در بیماران بستری در بخشهای سی‌سی‌یو است. لذا با توجه سهولت کنترل عوامل محیطی نسبت به سایر عوامل، به نظر می‌رسد که بتوان میزان زیادی از مشکلات بی‌خوابی ناشی از محیط فیزیکی را کاست. همچنین لزوم توجه و آموزش بیشتر کادر درمانی و پرستاری در زمینه انجام امور مراقبتی و درمانی، نظیر زمان تجویز دارو احساس می‌گردد.   واژه های کلیدی: بی‌خوابی، بیماران بخش سی‌سی‌یو، خواب   فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، سال سوم، شماره سوم، ص 109-105، پائیز 1384   آدرس مکاتبه: ارومیه، خیابان بسیج، دانشکده پرستاری و مامایی، تلفن: 2228818- 0441   [1] مربی پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه   [2] مربی پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه   [3] مربی پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه   [4] مربی پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه